Những điều thú vị về võ cổ truyền Việt Nam

Trải qua hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước, dân tộc Việt Nam đã hun đúc nên một nền võ thuật độc đáo và đầy bản sắc mang tên “võ cổ truyền”. Không chỉ là môn thể thao rèn luyện sức khỏe và kỹ năng tự vệ, võ cổ truyền còn là di sản văn hóa quý báu, thể hiện tinh hoa và ý chí quật cường của con người Việt Nam. Để hiểu rõ hơn về võ cổ truyền Việt Nam, hãy cùng Nam Việt Sport tìm hiểu ngay bài viết sau đây.

Thông tin về võ cổ truyền Việt Nam

Để giúp bạn hiểu rõ hơn về võ cổ truyền, Nam Việt Sport đã tổng hợp thông tin và chia sẻ đến bạn trong bài viết sau đây, cụ thể:

Võ cổ truyền Việt Nam là một hệ thống các môn võ thuật được lưu truyền qua nhiều thế hệ, thể hiện tinh hoa văn hóa và ý chí quật cường của dân tộc. Khác với các môn võ thuật hiện đại, võ cổ truyền mang đậm bản sắc văn hóa Việt Nam, chứa đựng triết lý sống sâu sắc và giá trị tinh thần to lớn.

Võ cổ truyền Việt Nam hình thành từ xa xưa, bắt nguồn từ nhu cầu tự vệ và bảo vệ quê hương trước hiểm họa mất nước. Trải qua bao thăng trầm lịch sử, võ thuật cổ truyền Việt Nam được gìn giữ và phát triển qua nhiều thế hệ, trở thành một phần không thể thiếu trong bản sắc văn hóa dân tộc.

Từ thế kỷ 15 đến thế kỷ 19, võ thuật Việt Nam được chia thành hai hình thức rõ rệt:

• Võ thuật quần chúng: được người dân luyện tập để rèn luyện sức khỏe, tự vệ và bảo vệ quê hương.
• Võ thuật cung đình: được triều đình sử dụng để huấn luyện binh lính, bảo vệ vua quan và triều đình.

Tuy nhiên, từ cuối thế kỷ 19 đến năm 1979, võ thuật Việt Nam trải qua giai đoạn khó khăn nhất. Do lo ngại nguy cơ mất ổn định chính trị, nhà nước cấm tập võ cổ truyền. Đầu thế kỷ 20, khi các môn võ thuật ngoại quốc du nhập vào Việt Nam như quyền anh, judo, karate,… nguy cơ mai một của võ Việt càng cao.

Tuy nhiên, với tinh thần trách nhiệm bảo vệ tổ quốc và tinh thần hiệp sĩ Việt Nam, nhà nước đã cùng với các võ sư hàng đầu thành lập nên Liên đoàn võ thuật cổ truyền Việt Nam.

Võ cổ truyền ẩn chứa nhiều ý nghĩa đặc biệt, trong đó phải kể đến như:

• Từ “cổ truyền” trong Võ thuật cổ truyền Việt Nam mang ý nghĩa về tính lịch sử lâu đời, thể hiện sự gắn bó mật thiết giữa hiện đại và quá khứ. Võ thuật không chỉ là di sản văn hóa mà còn là một phần tinh thần của dân tộc, luôn hiện hữu và không bao giờ phai mờ theo thời gian.
• Là biểu tượng cho ý chí sắt đá, mạnh mẽ, tinh thần “vì nước quên thân” của con dân đất Việt. Trải qua bao thăng trầm lịch sử, cha ông ta đã rèn luyện và truyền lại môn võ này như một lời thề bảo vệ quê hương, đất nước.
• Luyện tập võ thuật không chỉ rèn luyện sức khỏe thể chất mà còn hướng con người đến những giá trị đạo đức cao đẹp: chân chính, thiện lương và hướng đến cái đẹp. Võ thuật giúp hoàn thiện bản thân cả về trí lực và tinh thần, tạo nên một con người toàn diện.
• Là một di sản văn hóa quý báu, góp phần lưu giữ và phát huy cội nguồn, bản sắc văn hóa dân tộc. Luyện tập võ thuật là cách để thế hệ trẻ thể hiện lòng biết ơn đối với công lao dựng nước và giữ nước của ông cha.
• Minh chứng sống động cho tinh hoa võ thuật mà ông cha ta đã dày công vun đắp. Nó là biểu tượng cho sức mạnh, ý chí và lòng yêu nước của dân tộc Việt Nam từ thời còn sơ khai, đồng thời là nét đẹp văn hóa độc đáo cần được bảo tồn và phát huy.

Đặc điểm võ cổ truyền Việt Nam

Võ cổ truyền Việt Nam sở hữu những đặc điểm riêng biệt, khác biệt so với các môn phái võ thuật du nhập từ nước ngoài. Những nét độc đáo này góp phần tạo nên bản sắc và giá trị đặc biệt cho võ thuật cổ truyền Việt Nam, cụ thể:

Khác với mục đích ban đầu của một số môn võ thuật du nhập tập trung vào rèn luyện sức khỏe hoặc thi đấu, võ cổ truyền Việt Nam được sáng tạo nhằm mục đích bảo vệ nhà cửa, làng xóm trước sự quấy phá của động vật hoang dã và các mối nguy hiểm khác.

Được sử dụng trong các trận mạc, tập trung vào chiến thuật và kỹ năng chiến đấu thực tế. Nhờ vậy, võ thuật cổ truyền Việt Nam mang tính thực chiến cao, khả năng ứng dụng linh hoạt và hiệu quả trong các tình huống đối đầu.

Võ cổ truyền Việt Nam sở hữu hệ thống kỹ thuật đa dạng, phong phú, bao gồm cả tấn công, phòng thủ, throws, grappling,… giúp người tập có thể ứng dụng linh hoạt trong nhiều tình huống khác nhau.

Một điểm độc đáo khác của võ cổ truyền Việt Nam là các bài quyền đều có lời giới thiệu bằng thơ. Lời thơ không chỉ giúp người tập dễ ghi nhớ các động tác mà còn thể hiện tinh thần, ý chí và triết lý của bài quyền.

Liên đoàn võ thuật cổ truyền Việt Nam

Ngày 19/8/1991, theo đề nghị từ Ban vận động và ý kiến của Bộ Văn hóa Thông tin và Thể thao, Liên đoàn Võ thuật Việt Nam đã được thành lập chính thức. Sắc lệnh này được ký bởi Phó Chủ tịch nước Nguyễn Khánh, đại diện cho Hội đồng Bộ trưởng nước CHXHCN Việt Nam.

Với nhiệm vụ quan trọng là tìm kiếm và chọn lựa các võ sư, chuyên gia võ thuật để đại diện cho Việt Nam tham gia các giải đấu quốc tế, Liên đoàn Võ thuật cổ truyền Việt Nam đã hoạt động tích cực. Đồng thời, Liên đoàn cũng thường xuyên tổ chức các hội thi, hội diễn liên quan đến võ cổ truyền, góp phần gìn giữ và phát triển di sản võ học của dân tộc.

Võ cổ truyền VN có bao nhiêu đai?

Dựa vào quy định về trang phục trong võ cổ truyền Việt Nam, hệ thống đai bao gồm tổng cộng 18 cấp đai khác nhau. Các cấp đai này được sắp xếp dựa trên màu sắc, bắt đầu từ cấp thấp nhất là màu đen, tiếp theo là xanh, vàng, và kết thúc là trắng.

Cụ thể, võ thuật cổ truyền Việt Nam được phân thành 18 cấp và 6 bậc khác nhau như sau:

• Học viên: từ cấp 1 đến cấp 8.
• Hướng dẫn viên: từ cấp 9 đến cấp 11.
• Huấn luyện viên sơ cấp: từ cấp 12 đến cấp 14.
• Huấn luyện viên trung cấp: từ cấp 15 đến cấp 16 (đối với những người từ 20 tuổi trở lên).
• Huấn luyện viên cao cấp: cấp 17 (đối với những người từ 25 tuổi trở lên).
• Võ sư: cấp 18 (đối với những người từ 27 tuổi trở lên).

Hệ thống này không chỉ giúp phân biệt và thăng hạng cho các võ sư của võ cổ truyền mà còn thể hiện sự phát triển và nỗ lực của họ trong quá trình rèn luyện và học hỏi.

Hệ thống đai võ cổ truyền được quy định cụ thể như sau:

Các môn phái võ thuật cổ truyền Việt Nam

Dưới đâu là các môn phái võ thuật cổ truyền Việt Nam, nếu bạn là người đam mê võ thuật thì nên tham khảo những thông tin sau:

Môn phái võ thuật tại Miền Bắc

Việt Võ đạo hay còn được biết đến với tên gọi là Vovinam, là một môn phái võ thuật được sáng lập bởi võ sư Nguyễn Lộc vào năm 1938. Bộ môn này kết hợp giữa các kỹ thuật võ thuật truyền thống của Việt Nam và các phong cách của judo và karate. Với sự pha trộn này, Vovinam dựa trên các kỹ thuật phản đòn từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp.

Thiên Môn Đạo là một môn phái võ thuật được sáng lập bởi dòng họ Nguyễn Khắc ở Ứng Hòa, Hà Nội. Môn phái này được hình thành từ đầu thế kỷ 18 và đã trải qua 5 thế hệ. Thiên Môn Đạo có nền tảng võ học khác biệt với võ Tây Sơn Bình Định.

Vật Liễu Đôi là một hình thức đấu vật lâu đời và phổ biến ở miền Bắc Việt Nam. Thường được tổ chức vào mùa xuân hàng năm tại làng Liễu Đôi, Thanh Liêm, Hà Nội. Gần đây, lễ hội vật Liễu Đôi đã được công nhận là di sản văn hóa dân tộc.

Nhất Nam có nguồn gốc từ Thanh Hóa, Nghệ An và có lịch sử lâu đời trong các võ phái cổ truyền. Môn phái này tập trung vào luyện công và môn công để khắc chế võ Tàu, với việc sử dụng thành thạo 17 loại vũ khí và kỹ thuật né đòn.

Nam Hồng Sơn là một môn phái do võ sư Nguyễn Văn Tố sáng lập, dựa trên chương trình huấn luyện của triều Nguyễn. Võ sĩ của môn phái này đã mượn một số chiêu thức từ võ thuật Trung Hoa và kết hợp với việc học võ cổ truyền Việt Nam.

Hoa Quyền là một môn phái được sáng lập bởi võ sư Hoàng Văn Thọ, dựa trên nền võ học của ông và kỹ thuật từ thầy người Hoa truyền dạy. Môn phái này tập trung vào việc rèn luyện thập hình và học các bài quyền cùng với việc sử dụng các loại binh khí.

Môn phái võ thuật tại miền Trung

Võ trận Bình Định là một môn phái võ thuật xuất xứ từ vùng đất võ và đã được truyền bá rộng rãi không chỉ trong cả nước mà còn trên toàn thế giới. Môn phái này có sự đa dạng và khác biệt về kỹ thuật giữa các hệ phái mang tên Bình Định hoặc Tây Sơn ở khắp mọi nơi. Các bài cơ bản của võ trận Bình Định như “Siêu Bát Quái”, “Roi Tấn Nhất”, “Roi Ngũ Môn”,… và sử dụng các loại binh khí dài và ngắn.

Bình Định Gia được sáng lập bởi võ tướng Trần Đại Chí trong triều Thanh. Ông đã kết hợp nghiên cứu môn võ Tây Sơn và võ thuật Trung Hoa, tạo ra một hệ thống võ thuật độc đáo. Môn phái này chỉ được truyền cho con trai trong gia đình và không tiếp nhận đệ tử, với chưởng môn là Trần Hưng Quang.

Tây Sơn Nhạn được đưa vào Việt Nam bởi Tổ Sư Bì Văn Hóa và có lịch sử phát triển rõ ràng. Chưởng môn kế nhiệm được bầu chọn bởi Hội Đồng Võ Sư Môn Phái, và chưởng môn hiện tại là võ sư Tô Đình Thanh (Xuyên Sơn Nhạn) đời thứ ba. Môn phái này được bảo hộ là thương hiệu độc quyền bởi Cục sở hữu trí tuệ Việt Nam.

Thanh Long võ đạo là một phần của dòng võ Tây Sơn – Bình Định, được sáng lập bởi võ sư Lê Kim Hòa vào năm 1970. Đặc trưng của môn phái này là sự hòa hợp giữa nhu và cương, sử dụng 70% nhu và 30% cương. Công phu của Thanh Long võ đạo đòi hỏi võ sinh phải chăm chỉ tập luyện, và nhờ vào việc này, họ có thể tránh được những loại bệnh cơ bản.

Môn phái võ thuật tại miền Nam

Phật Gia Quyền, hay còn được biết đến với tên gọi La Hán Phật Gia Quyền, có nguồn gốc từ Nam Thiếu Lâm. Bộ môn này được truyền bá vào Việt Nam trước năm 1954. Phật Gia Quyền sử dụng các kỹ thuật thủ hình bao gồm quyền, chưởng, trửu, chỉ, cầu thủ và trảo. Trong các kỹ thuật cước, Phật Gia Quyền sử dụng đòn đá chân và thổi chân giống như Bắc Thiếu Lâm. Kỹ thuật đặc trưng nhất của Phật Gia Quyền là kỹ thuật đòn tay giống Hồng Gia Quyền.

Trúc Lâm Thái Hư được khai sinh bởi Trần Nhân Tông, khi ông xuất gia tại Yên Tử, Quảng Ninh và khai sáng trào lưu thiền học. Đồng thời, ông cũng đánh dấu sự khởi đầu của môn phái võ học Trúc Lâm Thái Hư. Người đưa môn phái này ra bên ngoài là võ sư Đỗ Nguyên Dụ, một võ quan dưới thời triều Nguyễn. Môn phái này bao gồm 5 bài quyền nhập môn là “Trúc Lân Quyền”, “Dịch Cân Quyền”, “La Hán Quyền”, “Liên Hoa Quyền” và “Lục Hợp Quyền”.

Top 4 môn võ cổ truyền Việt Nam nổi tiếng nhất

Bình Định Gia

Tỉnh Bình Định ở miền nam Việt Nam là nơi khai sinh ra Bình Định Gia, môn võ có nguồn gốc từ thời Tây Sơn. Nơi này thường xảy ra các cuộc nổi dậy, nông dân đã phát triển một môn võ dễ sử dụng với các kỹ thuật ngắn nhưng hiệu quả.

Ngày nay, Bình Định Gia tập trung vào nâng cao sức khỏe và phản xạ, với võ sinh tập trung vào sức mạnh, sự khởi đầu, tự tin, tâm hồn cởi mở và tôn trọng quốc gia. Tỉnh tổ chức Liên hoan Quốc tế Võ cổ truyền 2 lần/năm để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa võ Việt Nam. Nguyễn Trần Duy Nhất, tham gia trận đấu One Super Series Muay Thái tại ONE: IMMORTAL TRIUMPH, có gia đình với truyền thống võ thuật, với ông nội và cha đều là võ sư Bình Định Gia.

Đấu vật

Đấu vật môn võ thuật truyền thống của Việt Nam, có nguồn gốc từ tỉnh Hà Nam, miền Bắc. Đây là một hình thức võ thuật phổ biến tại Việt Nam, tập trung vào môn vật.

Để giành chiến thắng, cần nâng bụng đối thủ lên bằng cả hai chân của họ khỏi mặt đất. Học viên Đấu vật dựa vào quét, lấy và hạ gục để đạt được mục tiêu này. Ngày hội Đấu vật vẫn được tổ chức và thể hiện tinh thần thượng võ của dân tộc.

Sa Long Cương

Sa Long Cương, môn võ Việt Nam, có nguồn gốc từ Nam Trung Bộ. Được thành lập tại Sài Gòn năm 1964 với kết hợp các kỹ thuật của võ Bình Định Gia và Thiếu Lâm.

Đặc điểm của Sa Long Cương là nhu chế cương và biến hóa khôn lường. Môn võ này rao giảng các giá trị kỷ luật và tính khiêm tốn. Trò chơi dân gian Việt Nam, nhảy bao bố, rèn luyện thể lực, sức khỏe và tinh thần đoàn kết đồng đội. Chơi chuyền, trò chơi dân gian Việt Nam, rèn luyện sự nhanh nhẹn, phối hợp nhịp nhàng tay mắt và dạy trẻ đếm số nhanh nhớ, nhớ lâu.

Tân Khánh Bà Trà

Tân Khánh Bà Trà, một hệ phái võ thuật Việt Nam, có nguồn gốc từ Bình Định và được truyền thừa qua nhiều thế hệ tại Làng Tân Khánh ở miền Nam Việt Nam. Sau sự sụp đổ của triều đại Tây Sơn, nhiều người dân tứ xứ mang võ Bình Định đến Làng Tân Khánh và phát triển môn võ thuật này.

Tân Khánh Bà Trà sử dụng kỹ thuật phối hợp giữa chân và tay để phá vỡ hàng thủ đối phương, với sự hỗ trợ của cùi chỏ, đầu gối và nắm đấm. Môn võ thuật này đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào ngày 3/2/2021.

Có thể tự học võ cổ truyền Việt Nam được không?

Trong thời kỳ hội nhập hiện nay, võ cổ truyền Việt Nam đã được biết đến và truyền tại nhiều nước trên thế giới. Điều này được thực hiện thông qua các hoạt động giao lưu văn hóa, chuyến thăm quốc tế và hoạt động du lịch. Nhà nước cũng đã gửi các đoàn võ cổ truyền Việt Nam sang các nước nước để tăng cường quan hệ, giao lưu và học hỏi.

Bộ Giáo dục cũng đã hợp nhất môn võ cổ truyền Việt Nam vào chương trình đào tạo tại các cấp học. Lớp học võ cổ truyền, dạy bởi võ sư, có đông đảo học viên tham gia với mục đích nâng cao sức khỏe và tự vệ.

Để luyện tập các bài quyền Việt tại nhà hiệu quả, học viên nên tuân theo quy trình do các chuyên gia võ thuật đề ra.

Quy trình luyện tập bao gồm:

• Võ sư giới thiệu về kỹ thuật và thực hiện các động tác toàn diện cho học viên.
• Phân tích chi tiết và đầy đủ các bước của kỹ thuật.
• Hướng dẫn các bước tập luyện các kỹ thuật võ cổ truyền Việt Nam tại nhà.
• Kiểm tra và sửa lỗi các sai lầm thường gặp.
• Thực hiện các động tác kỹ thuật đã đề cập và áp dụng chúng trong trận đấu.

Tóm lại, việc học võ thuật cổ truyền Việt Nam cần tuân theo quy trình để đạt hiệu quả cao. Để đạt được kết quả như mong đợi khi họ võ cổ truyền bạn có thể tham khảo một số địa chỉ uy tín như: Quảng Nam Võ Đạo, Thiếu Lâm Nội Gia Võ Đạo, Hắc Hổ Thiết Quyền Đạo, Thiếu Lâm Châu gia và đoàn Lân Sư Rồng Nhơn Nghĩa Đường, Dòng võ cổ truyền Hổ Bạch Ân,…

Ngoài việc chọn địa chỉ uy tín, bạn cũng cần lựa chọn các dụng cụ tập võ thuật phù hợp để nâng cao hiệu quả khi luyện tập như:

• Bao cát đấm bốc

• Trụ đấm bốc

• Găng tay boxing

Để mua được hàng chính hãng với mức giá phải chăng bạn có thể tham ghé thăm cửa hàng của Nam Việt Sport chọn mua sản phẩm và được nhân viên tư vấn tận tình. Trong quá trình tìm hiểu nếu có thắc mắc cần được hỗ trợ hãy liên hệ với chúng tôi qua số hotline 0888.822.866 – 0934 966 860 để được tư vấn kịp thời.

Như vậy, bài viết trên của Nam Việt Sport đã chia sẻ đến bạn đọc những thông tin quan trọng liên quan đến võ cổ truyền. Hy vọng sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình tìm hiểu.