Bóng chuyền là một môn thể thao sôi động, đòi hỏi sự phối hợp, kỹ năng và chiến thuật của cả đội bóng. Để đảm bảo sự công bằng và tính cạnh tranh trong mỗi trận đấu, luật chơi bóng chuyền được cập nhật liên tục để phản ánh sự phát triển của môn thể thao này. Hãy cùng Nam Việt Sport tìm hiểu ngay luật chơi bóng chuyền mới nhất năm 2024!
1. Các Quy Định Về Sân Và Quả Bóng Chuyền Thi Đấu
Bóng chuyền cũng có các quy định và quy tắc riêng về chất lượng, kích thước của quả bóng và sân thi đấu, tương tự như các môn thể thao khác.
Sân thi đấu bóng chuyền cần đáp ứng các tiêu chí như sau sau:
- Sân có hình chữ nhật với kích thước dài 18m, rộng 9m, và được chia thành hai nửa bằng một lưới ở giữa.
- Lưới bóng chuyền có kích thước rộng 1m, với chiều cao mép trên là 2,43m đối với nam và 2,24m đối với nữ.
- Mặt sân bóng chuyền phải phẳng, có thể là sàn cứng hoặc sàn gỗ.
Quả bóng chuyền được làm bằng da hoặc da nhân tạo có khi nén bên trong và có các quy định như sau:
- Chu vi quả bóng chuyền từ 65 – 67 cm.
- Trọng lượng bóng từ 260 – 280 g.
- Áp suất bên trong quả bóng từ 3 – 3,25 n/cm².
2. Hướng Dẫn Cách Đánh Bóng Chuyền Cơ Bản
Mỗi trận thi đấu gồm 2 đội bóng tham gia, mỗi đội bao gồm 6 cầu thủ và 1 Libero(thủ). Hai đội sẽ tiến hành tung đồng xu để xác định quyền giao bóng đầu tiên. Người chơi của đội giao bóng sẽ tung quả bóng chuyền lên và cố gắng đánh bóng sao cho bóng vượt qua lưới và chạm đất trong khu vực sân của đối phương.
Đội nhận bóng sẽ cố gắng đưa bóng trở lại qua lưới với tối đa 3 lần chạm bóng (không tính lần chắn bóng). Trước khi bóng rời tay, chân người chơi không được chạm vào đường biên ngang và phải tung bóng lên trước khi phát.
Bóng chỉ được giao đi khi nghe hiệu lệnh còi của trọng tài.
3. Luật Chơi Bóng Chuyền Cơ Bản
Mỗi môn thể thao điều có những luật lệ riêng, buộc người tham gia thi đấu phải tuân thủ và không phạm phải lỗi, bóng chuyền cũng không ngoại lệ, trước khi bắt đầu tham gia chơi bóng chuyền, bạn cần tìm hiểu một số quy tắc luật lệ trong bộ môn này bao gồm:
3.1 Quy Tắc Cơ Bản Cần Tuân Thủ Khi Thi Đấu Bóng Chuyền
Mỗi người chơi trên sân không được phép chạm bóng hai lần liên tiếp (việc chạm bóng trong trường hợp nhảy chắn không được coi là một cú đánh bóng). Bóng có thể chạm lưới khi được đỡ và giao bóng. Đội nào đánh bóng ra ngoài hoặc vào lưới sẽ mất điểm, và đối phương sẽ ghi điểm.
Sau khi giao bóng, các cầu thủ ở hàng tiền đạo có thể hoán đổi vị trí trên lưới. Một cầu thủ không được phép chắn hoặc tấn công quả giao bóng khi đứng trong hoặc gần đường 10 foot (3 mét).
Một trận bóng chuyền bao gồm nhiều hiệp đấu, thường là 3 đến 5 hiệp, tùy thuộc vào trình độ của các vận động viên. Người chơi có thể dùng bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể để chạm bóng, nhưng việc bắt, giữ hoặc ném bóng sẽ bị xem là phạm luật.
Điểm sẽ được tính cho mỗi lần giao bóng thành công. Được gọi là phát bóng ăn điểm trực tiếp.
3.2 Luật Phát Bóng Chuyền
Một pha phát bóng được xem là đúng luật khi bóng rời tay người chơi, sau đó tay còn lại đánh bóng qua phần sân đối phương, và bóng không được chạm lưới hay ra ngoài sân.
Đội phát bóng sẽ được cộng 1 điểm nếu pha bóng đó đối thủ của bạn không thể đỡ được và chạm sân đối thủ.
Khi phát bóng, người chơi phải đứng đúng khu vực phát bóng quy định và không được dẫm vào vạch phát. Sau khi phát bóng xong, người phát bóng có thể vào sân thi đấu ngay lập tức.
Sau khi nghe tín hiệu còi của trọng tài thổi lần đầu, người phát bóng có 8 giây để phát bóng. Nếu người phát bóng tung bóng nhưng không đánh, trọng tài sẽ cho phép phát bóng lại.
Đội phát bóng không được dùng hành động để che khuất tầm quan sát đường bay của bóng đối với đội đối phương. Đội nhận bóng không được đập bóng trở lại sân đội phát ngay mà phải qua ít nhất một lần đỡ bóng trước khi đập bóng ghi điểm.
3.3 Cách Tính Điểm Khi Thi Đấu Bóng Chuyền
Nếu thi đấu trong nhà, sẽ áp dụng thể thức 5 ván thắng 3. Đội nào đạt 25 điểm trước và có khoảng cách ít nhất 2 điểm so với đối phương sẽ thắng ván đó. Bên cạnh đó ván thứ 5 chỉ cần thi đấu đến 15 điểm, đội chiến thắng là đội cách biệt 2 điểm so với đối phương.
Nếu thi đấu bóng chuyền bãi biển, sẽ áp dụng thể thức 3 ván thắng 2. Đội nào đạt 21 điểm trước và có khoảng cách ít nhất 2 điểm so với đối phương sẽ thắng ván đó.
3.4 Các Vị Trí Quan Trọng Trên Sân Bóng Chuyền
Một vài vị trí quan trọng trong sân bóng chuyền mà bạn nên biết như sau:
3.4.1 Libero (Phòng Thủ)
Libero là vị trí chuyên phòng thủ và thực hiện các động tác cứu bóng, không được phát bóng hay tấn công qua phần sân đối phương. Libero được phép ra vào sân tự do mà không cần thông báo với trọng tài, mục đích là để cho các chủ công nghỉ ngơi.
Kỹ thuật tấn công duy nhất của Libero là tâng bóng dội trần, lợi dụng trọng trường để làm quả bóng từ vài trăm gam tăng thành vài kg khi dội từ trần nhà xuống phần sân đối phương, gây khó khăn trong việc đỡ bóng, do đó ta thấy đây là một kỹ thuật không dễ thực hiện chút nào, cần phải tập luyện thường xuyên.
3.4.2 Chuyền Hai
Chuyền hai là vị trí đảm nhiệm chuyền bóng cho đồng đội một cách thuận lợi nhất để tấn công sang phần sân đối phương. Chuyền hai thường chuyền bóng ở các vị trí số 2, 3, 4 và ít khi ở vị trí số 5. Vị trí chuyền chính thường là ở số 3, với hai tay đập bóng ở hai bên số 2 và 4. Như vậy ta thấy, chuyền hai là một vị trí khá là quan trọng, nhằm phá vỡ hàng phòng thủ chặt chẽ của đối phương.
3.4.3 Chủ Công
Chủ công là vị trí quan trọng, yêu cầu người chơi phải có sức bật tốt, chiều cao tốt và lực tay mạnh. Họ cần di chuyển linh hoạt trên sân để thực hiện các pha tấn công hiệu quả.
3.5 Lối Di Chuyển Của Các Người Chơi Trên Sân Bóng Chuyền
Sân có một vạch song song và cách lưới 3m trên phần sân của mỗi đội, gọi là “vạch tấn công”. Vạch tấn công được chia phần sân mỗi đội thành “hàng trước” và “hàng sau”. Có tổng cộng 3 khu vực, được đánh số từ “1” đến “6”, bắt đầu từ vị trí của người giao bóng.
Sau khi giành quyền giao bóng, các thành viên của đội phải di chuyển theo chiều kim đồng hồ, với người chơi ở vị trí “2” di chuyển tới vị trí “1”, và tiếp tục như vậy cho đến khi người ở vị trí “1” di chuyển tới vị trí “6”.
Sân được bao quanh bởi một khu vực gọi là “vùng tự do”, rộng ít nhất là 3m, là nơi mà người chơi có thể vào và đánh bóng sau khi phát bóng. Mọi đường biên của sân và vùng tấn công được vẽ hoặc sơn trong phạm vi kích thước của sân.
Nếu bóng chạm vào vạch thì được coi là ở trong. Có một cọc nhỏ được đặt tại trung gian của lưới và đường biên, xem như là “đường biên đứng”. Bóng chỉ thực sự qua lưới nếu điểm qua giữa hai cọc này (hoặc đường kéo dài từ chúng đến trần nhà) mà không chạm vào chúng.
4. Các Lỗi Khi Chơi Bóng Chuyền Cần Tránh
Các lỗi trong bóng chuyền có thể giúp đối thủ của bạn được cộng điểm. Những lỗi mà bạn nên biết và cần tránh mắc phải như sau:
- Giẫm lên vạch hoặc băng qua vạch giao bóng khi thực hiện tiếp xúc bóng lúc giao bóng.
- Giao bóng không qua lưới hoặc giao bóng ra ngoài sân.
- Các lỗi chạm hai lần, nâng bóng, ôm bóng, ném,… khi thực hiện đập bóng, chuyền bóng hoặc đỡ bóng
- Bất kỳ bộ phận nào chạm vào lướt khi đang tham gia chơi bóng chuyền được tính là lỗi.
- Vượt qua lưới sang phần sân đối phương khi thực hiện nhảy chắn bóng hoặc ngăn cản vận động viên đối phương thực hiện đánh bóng.
- Vươn qua đường kẻ vạch chính giữa sân bằng bất kỳ bộ phận nào của cơ thể. Ngoại trừ bàn tay hoặc bàn chân, thì cầu thủ bị coi là vi phạm nếu toàn bộ bàn tay hoặc bàn chân vượt qua đường kẻ vạch giữa sân.
- Tiến hành giao bóng không theo vòng quay hoặc không theo thứ tự giao bóng.
- Nếu cầu thủ hàng sau chặn (làm chệch hướng bóng của đối phương) tại thời điểm tiếp xúc, và cầu thủ này ở gần lưới và có một phần cơ thể của họ ở trên đỉnh lưới, đó được coi là một vi phạm luật.
- Nếu xoay vòng, cầu thủ đang ở hàng sau tấn công bóng bên trong khu vực phía trước (khu vực bên trong vạch 3m) khi bóng ở ngay trên lưới tại thời điểm tiếp xúc, thì đây được coi là một pha đập bóng tấn công không đúng luật.
Bài viết trên đây am Việt Sport đã hướng dẫn chi tiết Luật Chơi Bóng Chuyền giúp bạn có thể củng cố thêm và nâng cao kiến thức trước khi tham gia chơi . Hy vọng rằng bài viết này sẽ là một nguồn thông tin hữu ích có thể giúp ích cho tất cả những ai có niềm đam mê và yêu thích bộ môn bóng chuyền, giúp họ hiểu rõ hơn và thưởng thức trải nghiệm chơi bóng chuyền một cách trọn vẹn nhất.
Bài viết hữu ích dành cho bạn: